Floriańska. Praga. Warszawa
- Współpraca z: SAWAWA Sp. z o.o., www.sawawa.com.pl
- Architektura i Urbanistyska: Dorota Sawicka, Katarzyna Bazylewicz-Maj, Ewelina Maciak, Agnieszka Wielecka, Alicja Salamońska, Wiktoria Kolaszyńska, Szymon Kucharczyk, Małgorzata Zmysłowska
- Architektura Krajobrazu: Maciej Kolendowicz, www.emside.pl
- Wizualizacje: Vivid Vision, www.vivid-vision.net
- Rysunki ręczne: Małgorzata Zmysłowska
- Konkurs: 3 Nagroda. 2025
Jako motyw przewodni koncepcji potraktowaliśmy praski klimat, gdzie stare łączy się z nowym, klimat
miejski z dzikimi ścieżkami, atmosferyczną dzielnicę miasta, która ma wielki potencjał też w czasach zmian klimatycznych.
Warszawska Praga stwarza warunki dla różnorodności społecznej, kulturowej i biologicznej — kluczowych dla miejskiej rezyliencji. Przestrzeń publiczna Pragi powinna sprzyjać budowaniu relacji międzyludzkich, inicjować spotkania i zapobiegać wykluczeniu i samotności, wspierać lokalne inicjatywy i codzienne spotkania sąsiedzkie.
Całość obszaru opracowania będzie stanowić ważny łącznik w skali pieszej i rowerowej pomiędzy al. „Solidarności” i terenami zieleni po jej północnej stronie; nową kładką pieszo-rowerową przez Wisłę i dalej Osią Saską oraz Krakowskim Przedmieściem; ul. Targową, ul. Ząbkowską i Bazarem Różyckiego.
W tym układzie nowy plac miejski, stanie się elementem krystalizującym w strukturze urbanistycznej tej części Pragi. To tu będą spotykać się ludzie, dążący w różnych kierunkach mieszkańcy, spacerowicze, podróżni. Tu mogą przystanąć i zacząć poznawać warszawską Pragę. Dlatego nazwaliśmy go w koncepcji placem „Praskich klimatów”, gdzie stare spotyka się z nowym.
Oprócz powiązań wielkoskalowych projektowane zagospodarowanie uwzględnia lokalne powiązania sąsiedzkie oraz lokalne powiązania zieleni. Spójna kompozycja materiałowa, zieleni oraz elementów małej architektury i mebli miejskich, wypracowana w poszanowaniu dla historii miejsca, spaja obszar opracowania i wydobywa jego kluczowe elementy – plac Weteranów i plac „Praskich klimatów”.
Plac Weteranów 1863 roku
Zachowano historyczny, promienisty układu placu.
Odtworzono historyczny podział placu na 3 strefy nadając im odpowiednie współczesne funkcje: zielona część wschodnia dedykowana rekreacji i gastronomii z parterami usługowymi, centralna część reprezentacyjna przed bazyliką katedralną św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika (zwaną dalej katedrą św. Floriana), część zachodnia – ogród spokoju przed Szpitalem Praskim.
Zachowano otwarcie widokowe na katedrę św. Floriana od strony al. „Solidarności”, stąd niska zieleń w centralnej części placu, obramowana drzewami po dwóch stronach zielonych części placu.
Pierścieniowo ułożone pasy posadzki i zieleni w centralnej części oraz promieniście rozłożone latarnie dodatkowo podkreślają półkolisty kształt placu.
Ulica Floriańska
Ulica ta stanowi łącznik pomiędzy dwoma placami, głównymi wnętrzami urbanistycznymi w obszarze opracowania.
Została podzielona na sekwencje wnętrz urbanistycznych, dzięki czemu powstały niewielkie placyki – nowe miejsca dla nowych aktywności.
Elementy historyczne wyeksponowano w układach liniowych, zachowując szeroki pas bruku, podkreślony rytmem historycznych latarni, wzbogacono program zieleni dodając szpalery drzew i ogrody deszczowe, które łączą zieleń planowaną w obrębie placów oraz zieleń na terenie tężni i zieleń na skwerze przed kawiarnią Proces Kafki.
Plac „Praskich klimatów” (plac 3KD-PM, plac miejski)
Nieregularny kształt placu stał się szansą do wytworzenia „nisz”, „kieszeni” przestrzennych zagospodarowanych w dostosowaniu do potrzeb różnorodnych użytkowników. Pozwoliło to na połączenie elementów historycznych Starej Pragi z powstającym „nowym” w dzielnicy. Łączenie się i przenikanie różnych funkcji placu, możliwość wzajemnej obserwacji i interakcji pomiędzy użytkownikami przestrzeni, czyni z placu „Praskich klimatów” miejsce integracji starych i nowych mieszkańców, wszystkich grup społecznych i wiekowych.
Zaproponowano elastyczną, współczesną przestrzeń, pozwalającą na różnorodne aranżacje wydarzeń.
Zachowano i wzmocniono oś widokową z placu wzdłuż ul. Floriańskiej na wieże katedry św. Floriana.
Patrząc w kierunku przeciwnym, w stronę Kina Praha, oś została zakończona dodatkowym elementem przestrzennym – pompą miejską.
Część południowa z mniejszymi „kieszonkami” wewnątrz większej „kieszeni” przestrzennej została uspokojona wprowadzeniem bardzo regularnego rytmu drzew.
Ulica Kłopotowskiego
Zachowano historyczny charakter ulicy w podobny sposób, jak w ul. Floriańskiej.
Monotonny liniowy układ z dominującym brukiem został wzbogacony o placyk podkreślający zabytkowy budynek mykwy oraz wejścia do hoteli.
Uzupełnione zostały szpalery drzew.
Projektowana zieleń cechuje się warstwową strukturą i bioróżnorodnością wspomagającą biocenotyczny charakter. Projektowane gęste nasadzenia oparte na gatunkach dostosowanych do warunków miejskich i tolerujących niesprzyjające warunki klimatyczne (w tym niedobory wody) mają na celu zmniejszenie nakładów na pielęgnację i wykaszanie. Struktura projektowanych grup zieleni oraz zwiększenie udziału gęstych, wielowarstwowych grup pełnić będzie rolę istotnego węzła w ramach miejskich korytarzy ekologicznych. Biocenotyczny charakter terenów zieleni pozytywnie wpłynie na bioróżnorodność, stworzy dogodne warunki siedliskowe i zapewni bazę pokarmową dla wielu gatunków zwierząt znajdujących azyl w niesprzyjającym środowisku miejskim. Wyspy zieleni pełniące funkcję filtra pozytywnie wpłyną na mikroklimat poprzez zmniejszenie wahań temperatury, redukcję hałasu oraz zwiększenie wilgotności i poprawy jakości powietrza. Budowa systemu retencji wodnej minimalizuje potrzebę nawadniania, co pozwala na znaczące oszczędności w zużyciu wody poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na wodę z miejskiej sieci. Zastosowanie nawierzchni przepuszczalnych i półprzepuszczalnych ma na celu wspomaganie systemu retencji i ograniczenie spływu powierzchniowego. Lokalizacja na Placu Weteranów niewielkiej stacji kompostowania służącej zbieraniu odpadów organicznych (liście, odpady z pielęgnacji roślin), wspierającej procesy ekosystemowe poprzez wykorzystywanie kompostu do nawożenia zieleni.
Projekt zakłada maksymalne wykorzystanie materiałów pochodzących z rozbiórki nawierzchni utwardzonych nadających się do recyklingu. Zakłada się użycie materiałów z recyrkulacji, w tym pozyskanej kostki brukowej i krawężników, elementów betonowych i asfaltowych pochodzących z rozbiórek obecnych nawierzchni wykorzystanych do ponownego przetworzenia i wykorzystania.
Część wykorzystanych materiałów może zostać wykorzystana zarówno do wykonania podbudowy projektowanych dróg i chodników jak i tworzenia warstw przepuszczalnych podczas realizacji obiektów systemu retencji wodnej. Ponowne użycie stanowi ekologiczny sposób wykorzystania odpadów i umożliwi redukcję kosztów związanych z pozyskiwaniem kruszywa budowalnego.
